اکثر کمر دردها قابل پیشگیری هستند. بسیاری از کمر دردها به این علت ایجاد میشوند که ما نمیدانیم چطور از کمر خود مراقبت کنیم. کلید پیشگیری در اکثر کمردردها اینست که از فشار زیاد به کمر خود جلوگیری کنیم. معنای این جمله این نیست که هیچ کاری نکنیم بلکه باید یاد بگیریم فعالیتهای روزمره خود را چگونه انجام دهیم تا کمر تحت فشار بیش از تحملش قرار نگیرد.
در پیشگیری از کمردرد مهمترین اصل جلوگیری از افزایش قوس کمر است. افرایش قوس کمری میتواند موجب افزایش فشار به ستون مهره و کمردرد شود. قوس ستون فقرات در ناحیه کمر به صورتی است که به سمت جلو تحدب دارد. افزایش این تحدب که معمولاً به علت ضعف عضلات شکم و عضلات ستون مهره ایجاد میشود «لوردوز» Lordosis نام دارد. افزایش لوردوز موجب بروز کمردرد میشود.
یکی از مواردی که سبب بروز کمردرد میشود اشتباه در نحوه خوابیدن است. مهمترین مواردی که در هنگام خوابیدن برای کاهش احتمال ابتلا به کمردرد باید رعایت شوند عبارتند از:
- هیچوقت روی شکم نخوابید. خوابیدن روی شکم موجب افزایش قوس کمر میشود و آن هم درد کمر را بیشتر میکند.
- اگر به پشت به صورت طاق باز میخوابید بهتر است یک بالشت را زیر زانوهای خود بگذارید. این کار موجب کاهش قوس کمر شما میشود. دقت کنید که بالشت را زیر ساق نگذارید چون قوس کمر را بیشتر میکند
- بهترین وضعیت خوابیدن اینست که به پهلوی چپ یا راست بخوابیم. در این حالت باید پاها را کمی خم کنیم یعنی مفاصل ران و زانو را در حالت کمی خم شده نگه داریم. این کار موجب کاهش قوس کمر میشود. اگر یک بالشت کم ارتفاع را بین رانها و زانوها بگذاریم و پای بالایی را کمی جلوتر از پای زیری بیاوریم خواب راحتتری خواهیم داشت.
- در موقع خوابیدن دستهای خود را به بالای سرتان نبرید بلکه آنها را در پهلوی خود قرار دهید. بالا بردن دست موجب افزایش قوس کمر میشود.
- در هنگام بلند شدن از تختخواب ابتدا بر روی یکی از شانه های خود بچرخید، سپس با تکیه کردن دست زیرین بر تخت تنه خود را به سمت بالا هل دهید. در همین حال زانوی خود را به لبه تخت برده و ساقهایتان را از لبه تخت آویزان کنید. سپس کاملاً بنشینید. چند لحظه تأمل کنید و سپس برخیزید.
دقت داشته باشید نوع زیرانداز یا تختی که برای خوابیدن استفاده میکنید بسیار مهم است.
هرگز از تشکهای فنری یا نرم استفاده نکنید. این تشکها موجب تغییر در قوسهای کمر میشود و کمر درد را بیشتر میکند.
کسانی که از تختخواب استفاده نمیکنند بهتر است از زیراندازهایی که سفتترند برای خوابیدن استفاده کنند. خوابیدن روی تشکهای پنبه ای یا تشکهای خوشخواب که سفت باشند هم مفید است.
نکته مهم برای سالمندان اینکه افراد مسن نباید روی زمین خالی یا خیلی سفت بخوابند چون خوابیدن در این حالت ممکن است موجب ایجاد زخمهای فشاری شود.