اضافه وزن و چاقی از جمله مواردی است که برخی از آن رنج میبرند و یکی از علل آن تغذیه نادرست است. این معضل بعضا بهصورت موضعی دیده میشود. اکثر افراد برای رهایی از این وضعیت و رسیدن به وزن و اندام مطلوب و متناسب به انواع روشها و نسخههای غیر کارشناسی و داروهای خطرناک که بیشتر هم از تبلیغات ماهواره سرچشمه میگیرند روی میآورند که این راه نادرستی است. البته چاقي وضعيتی ناسالم است چرا كه سبب وارد آمدن فشار و باراضافي بر قلب مي شود . چاقي مي تواند فشار خون و كلسترول خون را افزايش دهد و ممكن است منجر به بروز بيماري قند خون (ديابت) شود . كاهش وزن يكي از بهترين راههاي كاهش خطرات قلبي و ساير بيماري ها است.کارشناسان واحد قلب و عروق گروه مبارزه با بیماریهای مرکز بهداشت استان اصفهان توصیه میکنند: افراد از طريق دستيابي به وزن دلخواه خود وحفظ آن مي توانند ميزان خطرابتلا به بيماري قلبي را كاهش دهند . اين به مفهوم كاهش مصرف چربي و افزايش مصرف ميوه جات ، سبزيجات و حبوبات است. همچنين ميزان فعاليت جسماني نيز بايد افزايش يابد.
در راستای برنامه ارتقای فرهنگ و سواد تغذیهای جامعه که از اولویتهای برنامه نظام سلامت در کشور است هرساله بسیج آموزش همگانی تغذیه در هفته دوم دیماه با هدف تغذیه صحیح و تاکید بر تهیه مصرف غذای بومی با ارزش غذایی برگزار میشود. از آنجاکه بحث تغذیه شامل وعدههای اصلی غذایی و میانوعدهها در سلامت افراد بسیار نقش دارد بهتر دیدیم موضوع گزارش دكتر آنلاين را به ارایه یک برنامه غذایی سالم اختصاص دهیم و از آنجاکه این برنامه باید با نظر کارشناس ارایه شود به سراغ یکی از معاونتهای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رفتیم. واحد سلامت میانسالان حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رژیم غذایی متعادل و مناسب را بدین شرح ارایه کرده است:
شیر و فراورده های آن : شیر از جمله منابع غنی کلسیم است. لبنیات مانند ، ماست ، دوغ، پنیر و کشک نیز سرشار از کلسیم هستند. خوشبختانه فرآورده های کم چرب هم به اندازه فرآورده های پرچرب دارای کلسیم هستند. پس بهتر است از لبنیات کم چرب استفاده کنید تا از اضافه وزن هم جلوگیری شود.
باید روزانه دو تا سه لیوان سهم (هر سهم معادل یک لیوان) شیر بخورید. در صورت عدم تحمل شیر، ماست و پنیر و کشک جایگزین های خوبی هستند. یک لیوان ماست یا دو قطعه پنیر (به اندازه دو قوطی کبریت) تقریبا معادل یک لیوان شیر، کلسیم دارند.
کارشناسان حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان یادآور شدند: در افرادی که نمی توانند از مواد غذایی حاوی کلیسم استفاده کنند یا غذاهای کلسیم دار به مقدار کافی نمی خورند باید با تجویز پزشک قرص کلسیم دریافت کنند.
سبزیها : برخی سبزیها مانند جعفری، کلم بروکلی، اسفناج ، ریحان و نعناع حاوی مقادیر بیشتری کلسیم هستند . ولی به طورکلی توصیه می شود روزانه سه تا پنج سهم از انواع سبزیها مصرف کنید. (یک سهم سبزی شامل: نصف لیوان سبزیجات پخته یا یک لیوان سبزی خام است).
میوه ها : سعی کنید روزانه دو تا چهار وعده میوه مصرف کنید. (یک عدد سیب متوسط یا یک عدد موز، یا یک بشقاب کوچک انگور را معادل یک وعده میوه محسوب کنید.)
به عقیده کارشناسان بهداشتی در صورتی که قسمت عمده روز را خارج از منزل میگذرانید و امکان استفاده از انواع میوه ها برای شما وجود ندارد می توانید از برگه خشک شده میوه ها مانند برگه هلو وزردآلوده ، آلبالو و انجیر خشک استفاده کنید. اما در مصرف میوه جات خشک شده اعتدال را رعایت کنید زیرا محتوای قند آنها به دلیل فشرده و بدون آب بودنشان بالاتر است .
میزان مصرف پروتئینها
1/ سعی کنید حداقل هفته ای دو بار ماهی مصرف کنید.
2/ در صورتی که بیماری خاصی مانند چربی خون بالا و.... ندارید سعی کنید دل، جگر قلوه و تخم مرغ را در حد اعتدال مصرف کنید.
3/ انواع گوشتهای کم چربی رادرحد اعتدال دربرنامه غذایی خود قرار دهید.
4/ سویا به دلیل داشتن ترکیباتی مشابه استروژن می تواند از برداشته شدن کلسیم از استخوانهای شما پیشگیری کند بنابراین سعی کنید سویا را در برنامه غذایی روزانه خود واردکنید.
حبوبات : سعی کنید انواع حبوبات مانند عدس ، نخود و لوبیا قرمز در برنامه غذایی روزانه خود قراردهید.
شیرینیها: شیرینی رابه مقدار کم مصرف کنید، خیلی از آنها حاوی مقادیر بالایی چربی هستند. بنابراین سعی کنید از دسرهایی که منبع خوب کلسیم هستند و در ترکیبات آنها شیر یا ماست بکار رفته مانند انواع بستنی های کم چرب یا ماست های میوه ای استفاده کنید.
نوشیدنی ها : روزانه یک و نیم تا دو لیتر یعنی حدوداً شش تا هشت لیوان آب و مایعات بنوشید.
توصیه کارشناسان
1/بهتر است دوغ را جایگزین نوشابه کنید
2/مصرف زیاد قهوه موجب پوکی استخوان می شود. در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید
3/سعی کنید چای کمرنگ مصرف کنید زیرا برای سلامت استخوان مفید تر است
4/از مصرف بیش ار حد گوشت، نمک و الکل خودداری کنید
5/در فصل زمستان که کمتر از خانه خارج می شوید و کمتر در معرض نور آفتاب قرار میگیرید، باید مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین د را افزایش دهید
6/با افزایش سن از توانایی پوست برای ساختن ویتامین د کاسته می شود. بنابراین لازم است در افراد مسن از دارو برای تامین مقادیر کافی ویتامین د استفاده شود