به گزارش خبرنگار دکترآنلاین، در خصوص اثرات اشعه فرابنفش بر بدن اسان و چگونگی محافظت در برابر آن منصوره دادخواهی، کارشناس مهندسی بهداشت حرفهای پاسخگوی ما شد که در زیر ملاحظه میکنید.
به انواع اشعه ماورابنفش اشاره کنید و در خصوص هر کدام توضیح مختصری دهید؟
ماورا بنفش با طول موج بلند: نسبت این اشعه در نور آفتاب، لامپ فلورسنت و لامپهای الکتریکی معمولی زیاد است.
ماورا بنفش با طول موج متوسط: این اشعه در نور لامپ بخار جیوه و قوسهای الکتریکی با الکترودهای فلزی وجود دارد.
ماورا بنفش با طول موج کوتاه: این اشعه در لامپهای میکروبکش وجود دارد.
چه مشاغلی در معرض اشعه ماورابنفش قرار دارند؟
در معرض نور طبیعی خورشید معمولا کشاورزان، باغبانان، ماهیگیران، کارگران راهآهن، پلیس، پرسنل نظامی، کارگران ساختمانسازی و کارگران شاغل در مکانهای روباز قرار دارند.
در معرض اشعه ماورابنفش میکروبکش پزشکان، پرستاران، دندانپزشکان، تکنسینهای آزمایشگاه هستند و در فرایندهای خشک کردن چاپگران، نقاشان، لیتوگرافان قرار دارند.
همچنین جوشکاران و کارگران خط لوله و برشکاران در معرض اشعه فرابنفش هستند.
در چه صورت اشعه ماورابنفش افزایش مییابد؟
خورشید به عنوان منبع طبیعی تابشکننده پرتو ماورابنفش در میزان پرتوهای نوری دریافتی نقشی اصلی دارد و شدت پرتو آن با ارتفاع افزایش مییابد. ضمنا بین ساعات 10 صبح تا 2 بعدازظهر مقدار پرتو فرابنفش شدیدتر است. همچنین انعکاس از برف و شن باعث افزایش شدت اشعه ماورابنفش میشود.
منابع مصنوعی مولد اشعه ماورابنفش کدامند؟
منابع مصنوعی مولد اشعه ماورابنفش شامل لامپهای فلورسنت، لامپهای بخار جیوه و لامپهای میکروبکش است. همچنین لامپهایی که برای درمان پوستی و یرقان استفاده میشود و فرآیندهای خیلی داغ مثل جوشکاری از منابع مصنوعی مولد اشعه ماورابنفش هستند.
اشعه ماورابنفش چه اثراتی ممکن است بر بدن بگذارد؟
پيري زودرس: مواجهه با اشعه ماورابنفش سبب پيري زودرس میشود که این اختلال قبل از 30 سالگي است، در صورتي كه پيري مزمن پوست بعد از 40 سالگي بوجود ميآيد.
لكههاي قرمز: چين و چروكيدگيهاي كوچك و شل شدن و لکههای قرمز پوست اغلب در فرايند پيري زودرس ديده ميشوند اما موقعي كه پوست بيشتر در معرض نور خورشيد قرار بگيرد چنین اختلالاتی زودتر اتفاق ميافتند.
آب مروارید: علل اصلی ايجادكننده نابينايي در دنيا كاتاراكت (آب مروارید) است که مواجهه با اشعه فرابنفش باعث پيشرفت كاتاراكت ميشود.
آسيب به سيستم ايمني: پوست يك بخشي از سيستم دفاعي بدن است که این اشعه باعث كاهش پاسخ ايمني ميشود. در واقع قرار گرفتن در معرض این اشعه مانع از اثر بخشي سيستم ايمني پوست ميشود در واقع باعث کاهش توانايي بدن براي مبارزه با بيماريهاي خاص مثل سرطان پوست میشود. علاوه بر این اشعه فرابنفش آسیب به قرنيه و ملتحمه چشم را به دنبال خواهد داشت.
برای پیشگیری از این عوارض چه توصیههایی دارید؟
در برابر این اشعهها باید از وسایل حفاظتی استفاده کرد. بدین ترتیب که:
- چشمها را میتوان با عینک آفتابی محافظت کرد.
- در مورد پوست، پوشاندن با لباس بهترین روش است.
- برای محافظت گردن و صورت، کلاههای دور تا دور لبهدار بسیار مفید هستند.
- از پیراهن آستین بلند استفاده شود.
- در زمان جوشکاری ماسکهای ایمنی جوشکاریبه کار رود.
- از کرمهای حفاظتی مناسب در برابر تابش فرابنفش استفاده شود.
- بد نیست بدانید که منسوجات دارای بافت ریز باعث افزایش جذب اشعه ماورابنفش میشود و در شرایطی که نمیتوان پوست را پوشاند، باید از کرمهای ضد آفتاب استفاده کرد و از آنجایی که آب و عرق بدن سبب کاهش تاثیر کرمهای حفاظتی پوست میشود، باید کرم حفاظتی تکرار شود. ضمنا افرادی که پوست حساستری نسبت به آفتاب سوختگی دارند، باید از کرمهایی که فاکتور حفاظتی بالاتری دارند، استفاده کنند.
- افزایش فاصله از منبع اشعه و محصور کردن منبع آن نیز از دیگر راههای حفاظت در برابر اشعه ماورابنفش است.
اگر صحبت یا نکتهای در این گفتگو باقیمانده و مطرح نشده است، بفرمایید؟
بد نیست بدانید در صورتی که لایه بیرونی لامپهای بخار جیوه که از جنس بور و سیلیکات است صدمه دیده باشد، میتواند تا فاصله حدود 10 متری تحریکهای چشمی و همچنین سوختگی پوست ایجاد کند.
همچنین قابل ذکر است مقدار پرتوهاي فرابنفش خورشيد كه به زمين ميرسد، توسط لايه ازون جو زمين كاهش چشمگيري مييابد و با نازك شدن لايه ازون شدت اين پرتوها افزايش مييابد.